Yeşilırmak vadisi Harşena Dağı eteklerine kurulan Amasya, 7 bin yılın üzerindeki eski tarihi boyunca krallık başkentliği yapmış, bilim adamları, sanatkarlar, şairler yetiştirmiş, şehzadelerin eğitim gördüğü bir belde olmuştur.

Kurtuluş savaşının başlangıç temelleri de Amasya'da atılmıştır. Amasya, tarihi ve kültürel zenginlikleri yanı sıra, özellikle Yeşilırmak kıyısına yapılmış Yalıboyu evleri ile dikkat çekmektedir.

Dünyanın en güzel Misket elması, kirazı, şeftalisi ve bamyasının üretildiği, tarih ve doğanın birlikte bulunduğu ilginç bir antik kent.
 

AMASYA MÜZESİ 
İlk defa 1925 yılında Sultan II.Beyazid Külliyesi'nin bir olan medrese binasının iki odasında toplanan az sayıda arkeolojik eserler ile İslami Devir mumyalarının bir araya getirilmesi sonucu "Müze Deposu" olarak kurulmuştur.
 
Daha sonra eserlerin çoğalması ve teşhir edilecek yeni mekanlara ihtiyaç duyulması neticesinde 1962 yılında Selçuklu Döneminin monumental eserlerinden Gökmedrese Camii'ne nakledilmiştir.

1958 yılına kadar fahri memurlukla idare edilen Müze, aynı yılın Haziran ayından itibaren Müze Müdürlüğüne Dönüştürülmüştür.22 Mart 1977 yılında yeni yapılan, bugünkü modern binasına taşınmış 14 Haziran 1980 tarihinde ziyarete açılmıştır. Yine Bakanlığımız, Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü' nce "Bugünü yarına taşıyabilmek amacıyla" ziyarete kapatılmış, eserler yeniden kronolojik sıraya göre teşhir ve tanzim edilerek 12 Haziran 2003 tarihinde "12-22 Haziran Uluslararası Atatürk,Kültür ve Sanat
Haftası" etkinlikleri çerçevesinde TBMM Başkanı Sn. Bülent ARINÇ tarafından ziyarete açılmıştır.13 ayrı medeniyete ait Arkeolojik, Etnografik, Sikke, Mühür, El yazması ve Mumyalar olmak üzere yaklaşık 24.000 civarındaneseri ile bölgenin en modern ve en zengin müzesi olarak,ülkemiz kültür ve turizmine hizmet etmektedir.3 katlı olarak yapılan müzenin; bodrum katında depoları, laboratuarı, fotoğrafhane ve diğer hizmet birimleri,alt katta sikke ve arkeolojik eserler salonu ile dinlenme salonları, üst katta ise Selçuklu ve Osmanlı Dönemlerine ait eserlerin teşhir edildiği etnografik ve mumyalar salonu, konferans, sergi salonu ve kaybolmak üzere olan el sanatları reyonları bulunmaktadır.Bahçede ise; lahitler,mezar stelleri,mil taşları, sütun ve sütun başlıkları, islami dönem kitabe ve sandukaları teşhir etmektedir.Ayrıca, bahçe içerisinde Selçuklu Sultani I.Mesud' a ait türbe ve Osmanlı Dönemi Narlıbahçe Ceşmesi de yer almaktadır.

MİLLİ MÜCADELE ve KONGRE MERKEZİ
Mustafa Kemal Atatürk'ün cumhuriyete giden yolda hazırladığı ilk yazılı belge olan Amasya Tamimi'nin kaleme alındığı Saraydüzü Kışlası'nın birebir aynısı olarak yeni yapılan komutanlık binası ışıklandırması ile geceleri göz kamaştırıyor.
12 Haziran 1919 tarihinde silah arkadaşları ile birlikte Amasya'ya gelen ve Amasyalıların da desteğini aldıktan sonra 22 Haziran 1919 tarihinde Amasya Tamimi'ni kaleme alan Mustafa Kemal Atatürk'ün tamimi yazdığı ve çalışmalarını yürüttüğü Saraydüzü Kışlası komutanlık binasının 1944 yılında meydana gelen toprak kayması sonucu yıkılmasından sonra, aslının aynısı Künç Köprü mevkisinde yapılarak 2007 yılında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılmıştır.
Çevre düzenleme çalışmaları devam eden Saraydüzü Kışlası'na yapılan ışıklandırma sonrasında kışla binası geceleri göz kamaştırıyor. Binanın ışıklandırmasının Yeşilırmak üzerinde oluşturduğu yakamoz görüntüyü daha da muhteşem bir hale getirirken, kültür merkezi olarak hazırlanan ve sergi salonları ile konferans salonlarının bulunduğu binanın içerisinde oluşturulacak Milli Mücadele Müzesi ve Kongre Merkezi, 12 Haziran 1919'da Atatürk'ü Amasya girişinde karşılayan Müftü Hacı Hafız Tevfik Efendi, Abdurrahman Kamil Efendi, Mutasarrıf Vekili Mustafa Bey, Topçuzade Mustafa Bey, Miralayzade Hamdi Bey, 5. Kafkas Fırka Komutanı Cemil Cahit Bey, Mustafa Kemal Atatürk ile birlikte Amasya'ya gelen Erkan-ı Harbiye Reisi Kazım Bey, Sıhhiye Müfettişi Miralay İbrahim Tali Bey, Erkan-ı Harbiye Kaymakamı Arif Bey, Erkan-ı Harbiye Binbaşı Hüsrev Bey, Sıhhiye Müfettişi Muavini Binbaşı Refik Bey ve Amasya Tamimi'ni hazırlayan 9. Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa, eski Bahriye Nazırı Hüseyin Rauf Bey ve 20. Kolordu Komutanı Ali Fuat Paşa'nın balmumu heykelleri sergilenmektedir.

AMASYA KALESİ
Yeşilırmak'm kuzeyinde bulunan ve Harşene Dağı adı verilen dik kayalıklar üzerindedir.
 Timur'dan kaçan Osmanlı Şehzadesi I.Mehmet Çelebi, bu kaleye sığınmıştır.Kalenin "Belkıs", "Saray", "Maydonos"ve "Meydan" adlarında dört kapısı, kale içinde "Cilanbolu" adlı bir su kuyusu, sarnıcı ve zindanları bulunmaktadır. Kaleden 70 m. aşağıda    
Yeşilırmak Nehri'ne ve kral mezarlarına kadar uzanan M.Ö.3. yüzyıla ait merdivenli bir yeraltı yolu ile burç ve cami kalıntıları görülmeye değer niteliktedir. Kalenin güney eteğinde Osmanlılar tarafından kullanılmış olan Kızlar Sarayı'na ait kalıntılar ile yamaçlarda yerden 20-25 m. yükseklikte düz bir duvar halinde kalker kayalara oyulmuş olan M.Ö.3. yüzyıla ait irili ufaklı 18 adet kaya mezarı bulunmaktadır.

ŞEHZADELER MÜZESİ
Amasya Şehzadeler Müzesi, 1800'lü yıllarda inşa edilen ve mal sahibi tarafından 1986 yılında yıktırılan, Yalıboyu evleri olarak isimlendirilen 67 tescilli konaktan birisidir. 2007 yılında Amasya Valiliği tarafından aslına uygun olarak inşa edilen bina, İl Özel İdaresi Özel Şehzadeler Müzesi olarak 2008 tarihinde ziyarete açılmıştır. Müze; Alçak Köprünün sol başında, Hatuniye Mahallesi girişinde, Yeşilırmak Nehri kıyısında, Eski Sur Duvarları üzerine kurulmuş olup, iki katlı ahşap binadan oluşmaktadır.
Alt katta Amasya'da valilik yapan fakat sultan olma fırsatı bulamayan şehzadelerin balmumu heykelleri, üst katta ise Amasya'da valilik yapıp, sonra Osmanlı Devleti'nde sultan olan(Şehzade) padişahların balmumu heykelleri sergilenmektedir. Müzenin iç tasarımında söz konusu sultanların yaşamış oldukları yaklaşık 150 yıllık bir zaman diliminin etkin sanat unsurlarına yer verilmiştir. Müzeye hâkim olan alçı üzeri kalem işi desenler, duvarları süsleyen çini panolar, tavan göbekleri, hat, tezhip, minyatür ve ebrular 14., 15. ve 16. yüzyıl sanat anlayışını yansıtmaktadır.

Alt katta yer alan çini pano 20x20 cm ebatında 150 parçadan oluşmaktadır. Sağlı sollu rumi desenler arasına yerleştirilen cennet servileri birçoğu genç yaşta hayata veda eden şehzadelerin cennete gittiklerini ifade etmektedir. Üst kattaki çini panoda ise 20x20 ebatında 160 parçalık bir kompozisyon yer almaktadır. Sağ ve solda yer alan lale motiflerinin arasına yerleştirilen hayat ağacı evrenin sıkça değişip geliştiğini, aynı zamanda köklü yerleşme ve kök salmayı anlatmaktadır. Müzedeki halıların tamamı el dokuması, kök boyası kullanılarak yapılmış yün halılardır

KRAL KAYA MEZARLARI
Helenistik dönemde, Amasya’yı İÖ.333’den İÖ.26’ya kadar başkent olarak kullanan Pontus Krallarına ait olan Kral kaya Mezarları, Harşena Dağı’nın güney eteklerine, kalker kayalara oyularak yapılmıştır.

Hatuniye Mahallesi’nin dar sokaklarından ve tren yolunu geçerek çıkılan mezarların arasında, kayaya oyulmuş yollar ve merdivenler bulunmaktadır. Yeşilırmak Vadisi boyunca, irili ufaklı 21 mezar olduğu bilinmekle birlikte bunlardan sadece birkaç tanesi günümüze gelebilmiştir. Kaya Mezarlarının içlerinden çok, arkalarına oyulmuş geçitler dikkat çekicidir. Bu bölgedeki büyük mezarlardan birinin yanında, nehre kadar uzandığına inanılan bir tünelin başlangıcı bulunmaktadır. Kalker kayalara oyularak yapılan bu mezarlar yapı ve büyüklükleri itibarıyla kente hakim bir noktadadırlar
Kral Kaya Mezarlarının en büyüğü, galeri ve merdivenlerle çıkılan, batı yönündeki en son mezardır. Bu mağaranın yüksekliği 15m, genişliği 8m, derinliği ise 6m’dir. Mezar odasına girişi, diğer mezarlardaki kapılardan daha yüksektir. "Büyük Kral Mezarı" olarak da adlandırılan mağara, cephe itibariyle pek çok tahribata uğramıştır.

Kızlar Sarayı üzerinde yer alan üçlü kral mezarı birbirine çok yakın oyulmuştur. En solda yer alan mezar, ortadaki mezar sahibini gölgede bırakmak amacıyla ön plana çıkarılmıştır. Kızlar Sarayı’nın alt kısmında ve Demiryolu tünelinin hemen üzerinde bulunan mezar da, diğerleri gibi, blok kaya oyularak yapılmıştır. Diğer kaya mezarlarından farklı olarak, etrafı oyulmamıştır. Ayrıca mezar odasına çıkmayı kolaylaştıracak taş merdivenler de yapılmamıştır. Mezar odasının sağ ve sol kenarlarında yapılan sütunlar daha sonra kırılmıştır.

Mağaraların bütününde görülen kapaksız, 2-3 metre arasında değişen yükseklikte, kapıya benzeyen girişler, bu mağaraların ortak özelliğidir. Mağaraların etrafı geniş biçimde boş bırakılmasının amacı da, bazı mezarların tavaf edilmesi, bazılarında da kayalardan sızan suların hava ile temasını ve mezar odasının korunmasını sağlamaktır.

 Kral Kaya Mezarları bazı dönemlerde hapishane ve cezalandırma mekanı olarak da kullanılmışlardı. Örneğin VI. Mithridates, kendisi ile yapılan barış görüşmelerinde zorluk çıkaran Romalı elçileri, Demiryolu geçidinin hemen üzerinde yer alan mezara hapsetmiştir.

 1075’te Amasya’yı fetheden Melik Ahmed Danişmend Gazi, mezarların içindeki Pontus devrinden kalma gömüleri kaldırtmış. Yine o dönemde, Hıristiyan keşişlerin bu mağaralarda inzivaya çekildikleri bilinmektedir.

Karayolu
Amasya, komşu illerden Samsun, Çorum ve Tokat'a Devlet yolu ile bağlıdır. Transit karayolu güzergahı 100-17,100-18 ve 100-19 kontrol kesim no'lu devlet yolu (Avrupa - İran Uluslararası Transit Karayolu) üzerinde yer almaktadır. İl genelinde yolu bulunmayan yerleşim merkezi olmadığı gibi köy yollarının da %90'ı asfalttır. Yaz-kış ulaşım sorunu yoktur.

Amasya Otobüs Terminaline günlük ortalama 140 şehirlerarası otobüs girip çıkmaktadır. Amasya ile komşu iller Samsun ve Çorum arasında her saat araç bulmak mümkündür.

Demiryolu 
Amasya, Sivas-Samsun Demir yolu üzerinde Sivas'a 260 Km. Samsuna ise 134 Km. uzaklıktadır.İl hudutları içerisinde 2 gar(Amasya Hacı Bayram) ve 6 istasyon(Kızılca,Kayabaşı,Eryatağı,Boğazköy,Suluova, Hacıbayram) bulunmaktadır.

Havayolu

İlimiz Merzifon ilçesinde AMASYA MERZİFON HAVAALANI bulunmaktadır. Havaalanı Amasya şehir merkezine 46 km uzaklıktadır.

Türk Hava Yoları'nın İstanbul-Amasya Merzifon hattında 20 Haziran 2008 tarihinde başlayan uçuşları; haftanın her günü  karşılıklı olarak yapılmaktadır. Ayrıca, İlimize 130 km uzaklıktaki Samsun ilinden de hava ulaşımı sağlanmaktadır

Denizyolu

İlimize en yakın deniz limanı 130 km uzaklıktaki Samsun ilinde bulunmaktadır.

Amasya Valiliği

 http://www.amasya.gov.tr/

Amasya Belediyesi

http://www.amasya.bel.tr/

Amasya Emniyet Genel Müdürlüğü

http://www.amasya.pol.tr